Yarışmanın konusu, kentlerimizin çoğunu hayati olarak ilgilendiren deprem olgusu ve bununla ilişki olarak son dönemde güncel bir tartışma ve de yapım faaliyeti olarak öne çıkan “kentsel dönüşüm” meselesini merkezine almaktadır. Şehircilik, mimarlık, mühendislik ve başka ilişkili teknik disiplinlerle birlikte hem resmi kurumların hem de vatandaşların önemli paydaşlar olduğu bu konu ve süreçler etrafında, S.O.S. İstanbul 2024 - Mimarlık Öğrencilerine Açık Fikir Projesi Yarışması, kentsel dönüşüm faaliyetleri sebebiyle mesken değiştirmek durumunda kalan kentlilerin İstanbul örneğinde geçici barınma ve sosyal ihtiyaçlarına odaklanmaktadır. Giderek yaygınlaşan ve toplumun birçok kesimini etkileyen bu yenileme süreçleri ve yer-değiştirmeler bir yandan yeni türde geçicilikler, kullanımlar ve komşuluklar ortaya çıkarırken; geçici meskenlere erişim ve adaptasyon noktasında farklı sosyal sınıflar arasında beliren eşitsizlikler, bu konu üzerine yoğunlaşan fikri üretimleri ve daha erişilebilir yerleşim senaryolarını son derece önemli kılmaktadır. Buradan hareketle, katılımcılardan İstanbul’un Kartal ilçesinde belirlenen arazi içerisinde, farklı bölge ve sosyo-ekonomik arka planlardan gelecek kentlilerin barınacağı bir yerleşke için mimari tasarım ve yaşantı projeksiyonları önermeleri beklenmektedir.
Tasarımı şekillendirecek ve geliştirilecek önerinin cevap vermesi beklenen kriterler içerisinde, geçicilik olgusu ile birlikte esneklik kavramı öne çıkmaktadır. Birimlere yerleşecek kullanıcıların farklılaşan sürelerde sağlıklı meskenlerde barınabilmesi; projenin farklı demografik karakterde ve büyüklüklerde (tek kişi, çekirdek/geniş aile vb.) kullanıcılara ev sahipliği yapabilmesi gerekmektedir. Ortalama bir kentsel dönüşüm faaliyetinin 6 ay ila 2 yıl sürebileceği göz önüne alındığında, söz konusu yerleşkede değişken sürede kullanımların, değişken kullanıcıların ve yoğunlukların bulunacağı dikkate alınmalıdır. Tasarımın bu anlamda zamansal ve mekansal düzeyde değişebilen genel yoğunluk, demografik yapı ve birim ihtiyaçlarına cevap verebilmesi gerekmektedir.
Tasarımın ana konusu olan barınma işlevinin yanı sıra, bir nevi farklı ve geçici yaşantıların kesiştiği bu yeni mahallede, katılımcılar tarafından önerilecek ve geliştirilecek sosyal donatıların da varlığı başka önemli bir kriter olmaktadır. Arazinin kentsel bir bağlam içerisinde yer almasına karşın, katılımcıların öngördüğü yaşam mekanları ve döngüler içerisinde, bunlarla ilişkilenen birtakım gündelik, rekreatif, sportif ve sosyal faaliyetlere izin veren program parçalarını önermeleri; yerleşkenin bütününde oluşacak bir komünite ve paylaşım ruhunu tasarımcı olarak desteklemeleri beklenmektedir.
Bir anlamda pilot bir projenin fikirsel ve teknik çerçevesini çizecek önerilerde, katılımcıların yerleşke için kendi önerdikleri yaşam/kullanıcı senaryolarını, söz konusu değişkenlikleri örnekleyen kendi döngü ve yaşantı projeksiyonlarını ortaya koyması ve de bunlar üzerinden tasarımlarını detaylandırması gerekmektedir. Bu türdeki projeksiyonların ve sürecin farklı aşamalarının (kurulum, yerleşme, büyüme-küçülme, yapım-söküm vb.) detaylı şematik gösterimler ve diyagramlarla anlatılması beklenmektedir.
Altı çizilen esneklik, geçicilik, değişkenlik ve komünite olguları etrafında, tüm yerleşim kararları, mimari karakter, yapısal sistemler, programatik parçalar ve yerleşkenin kullanım/yaşantı ömrü ve döngüleri tasarımının temel parçaları olarak katılımcıların önerileri ile şekillenecektir. Yarışma, deprem gibi güncel ve çok sayıda paydaşı etkileyen bir olgunun gerçekliğinde, sıkça ortaya çıkan geçici barınma ve mesken değişikliği ihtiyacını bir tasarım konusu haline getirerek; buradan şekillenebilecek yeni türde yaşantı kurguları ile birlikte ona ev sahipliği yapacak mekansal altyapıya dair yaratıcı ve yaşantı-odaklı önerileri ortaya çıkarmayı hedeflemektedir.
Danışman Jüri Üyeleri
Asil Jüri Üyeleri
Yedek Jüri Üyeleri
Raportör
Yarışma Takvimi
Yarışmanın İlanı: 9 Eylül 2024.
Son Soru Sorma Tarihi: 27 Eylül 2024.
Yanıtların İlanı: 11 Ekim 2024.
Projelerin Son Teslim Tarihi: 9 Aralık 2024.
Jüri Değerlendirmesi Başlangıç Tarihi: 14 - 15 Aralık 2024
Kolokyum tarihi yeri yarışma sonuçlarının ilanıyla açıklanacaktır.
Ödüller ve Ödeme Şekli
Jüri değerlendirme sonuçlarının ilanından sonra, aşağıda yazılı ödül, mansiyon ve satın alma tutarları, yarışmacılara en geç 30 gün içinde net olarak ödenecektir. Ödemeler ekip temsilcisine yapılacaktır.
Jüri uygun gördüğü en fazla 5 adet proje için proje başına 10.000 TL teşvik ödülü verebilir.
İletişim Bilgileri
Yarışmayı Açan Kurum: İstanbul Serbest Mimarlar Derneği
Telefon: 0090 212 251 09 58
E-posta: yarisma@ismd.org.tr
Web adresi: https://ismd.org.tr/