İstanbul'da mimar Cafer Bozkurt tarafından gerçekleştirilen Kılıç Ali Paşa Hamamı Restorasyonu, Europa Nostra 2017 Ödülü kazandı. Europa Nostra Ödülü, Avrupa Birliği'nin “Creative Europe” programına dahil olmayan Avrupa ülkelerindeki başarılı projelere verilmekte. Türkiye'den ödüle layık görülen bu eser, bu yıl Avrupa Birliği Kültür Mirası Ödülü / Europa Nostra Ödülleri kazanan diğer projeler ile birlikte, 15 Mayıs'ta Finlandiya'nın tarihi Turku kentinde düzenlenecek bir tören ile onurlandırılacak. Dünyaca ünlü tenor ve Europa Nostra Başkanı Plácido Domingo, Avrupa Kültür Mirası Ödül Töreni'ne Avrupa Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Üyesi Tibor Navracsics ile birlikte ortak ev sahipliği yapacak.
Hamam yapısını orijinal işlevine saygılı ve uygun bir şekilde yenilemek etmek isteyen sahibi Nureddin İren tarafından finanse edilen restorasyon, Mimar Cafer Bozkurt ve ekibi tarafından gerçekleştirilmiştir.
Sinan Dönemi’ne ait Kılıç Ali Paşa Hamamı'nın geçen yüzyıllarda kaybolan mimari, strüktürel ve mekânsal özelliklerini, yapının özgün işlevine uygun şekilde, bir geleneksel Osmanlı Hamamı olarak yeniden canlandırmak ve güncellemek bu restorasyon projesinin temel amacı oldu. İstanbul'daki pek çok 16. yüzyıl yapısı gibi Kılıç Ali Paşa Hamamı da tarihteki depremler sebebiyle, özellikle ana kubbe kısmında, büyük hasarlar gördü. Ayrıca çeşitli dönemlerde yapılan olumsuz müdahaleler ve muhdes ekler de yapıya oldukça zarar vermiş.
Restorasyon çalışmalarında yapısal unsurların güçlendirilmesi ve ciddi biçimde hasar görmüş yüzeylerin onarımı yanı sıra, Sinan tasarımına ait orijinal mimari detayların yeniden ortaya çıkarılması büyük önem teşkil etmiş. Zamanla değişen hamam ihtiyaçlarını karşılamak için özellikle son dönemde yapılıp, yapıyı kısmen veya tamamen örten bu eklemeler, özgün tasarımın zengin mekânsal özelliklerinin kaybolmasına neden olmuştu. Camegâh kısmında ilk yapıldığında üstü açık oturma ve dinlenme alanları olan taş sekilerin üzerine inşa edilen ahşap soyunma odaları, zamanla iki katlı bir yapıya dönüşerek ana kubbenin dahi bütünsel olarak algılanmasını engeller hale gelmişti. Cafer Bozkurt tarafından yürütülen restorasyon projesinde, güncel ihtiyaçları karşılayan ancak yapının mekânsal ve mimari bütünlüğüne zarar vermeyen tasarım çözümleri geliştirilmiş.
Jüri notlarında belirtildiği gibi “bu yaşayan kültürel miras alanı, mimari tasarım ve zanaat tekniklerindeki ustalığın bir araya gelmesi ile günümüz kent yaşamına geri kazandırılmıştır. Yapı mühim bir Osmanlı Hamamı örneği teşkil etmekte ve projenin başarısı örnek olma niteliği taşımaktadır”.
Jüri ayrıca “İstanbul’un tarihi merkezinde yer alan Mimar Sinan’a ait bu önemli eser, başta ana kubbe olmak üzere, geleneksel yapım teknikleri kullanılarak ustaca restore edilmiştir. Detaylara verilen önem projenin her kısmında dikkat çekmektedir. Özellikle camegah mekânındaki nalınlık ve sekilerin restorasyonda gösterilen özen, tasarımcının yapıyı 16. yüzyıldaki özgün haline döndürmek için ne kadar özverili bir çaba ortaya koyduğunu açıkça göstermektedir,” diye eklemiştir.
Avrupa Birliği’nin “Creative Europe” programına dahil olan ülkelerdeki projeler için verilen Avrupa Birliği Kültür Mirası Ödülü / Europa Nostra Ödülleri’nin sahipleri de bugün açıklandı.
Avrupa Kültür Mirası Ödül Töreni, 15 Mayıs’ta Turku’daki St. Michael Kilisesi’nde, aralarında gönüllüler, destekçiler ve profesyoneller bulunan yaklaşık 1200 kişinin katılımı ile gerçekleşecek. Kazananlar aynı zamanda tarihi miras alanında örneklerini 14 Mayıs’ta Turku’daki Sigyn Hall Müzik Konservatuarı’nda yapılacak olan Üstün Başarı Fuar’ında sunacaklar ve Turku’daki Avrupa Kültürel Miras Kongresi’nde (11-15 Mayıs) gerçekleşecek olan çeşitli etkinliklerde yer alacaklar. Europa Nostra tarafından organize edilen Kongre, iletişim anlamında ilham verici bir ortam yaratmak ve özellikle 2018 Avrupa Kültürel Mirası Yılı’na odaklanarak, Avrupa’daki en son gelişmelerin kültürel mirasla bağlantısının tartışılmasını sağlamış olacak.
Tarihçe
Europa Nostra Kültürel Miras STK’larının Avrupa Federasyonudur. Avrupa ve dışında 43 ülkeyi kapsar. Organizasyon, Avrupa kültürel ve doğal mirasını korumaya ve tanıtmaya kendisini adamış sivil toplum kuruluşlarının sesidir. Europa Nostra, Avrupa’nın tehlike altındaki anıt, alan ve peyzajını korumak için özellikle, Avrupa Yatırım Bankası Enstitüsü ile ortak olarak yürüttüğü ‘The 7 Most Endangered’ program ile de ilgili bir kampanya yürütmektedir. Avrupa Birliği Kültür Mirası Ödülü / Europa Nostra Ödülleri ile mükemmelliği kutlamakta ve ayrıca, Avrupa’da mirasla ilişkili strateji ve politikalara katkı sağlamaya çalışmaktadır. 1963 yılında kurulmuş olan Europa Nostra bugün Avrupa’nın en çok temsil kabiliyeti olan ve etkileyici miras ağıdır. Organizasyon, 2014 yılında, ‘Kültürel Mirası Anaakım’a dahil etmek üzerine yürüttüğü kendi ağının faaliyetlerini desteklemek için, Yaratıcı Avrupa programı kapsamında bir AB fonu almaya da hak kazanmıştır.
İLETİŞİM
Europa Nostra
Joana Pinheiro, jp@europanostra.org, +31 70 302 40 55
Elena Bianchi, eb@europanostra.org, +31 70 302 40 58
Kılıç Ali Paşa Hamamı
Cafer Bozkurt, info@caferbozkurt.com.tr
+90 212 265 75 91
Hasan Yirmibesoglu
hasan25@caferbozkurt.com.tr
